Jetze Plat (26) heeft geen goede benen, maar kijk wat hij met zijn gespierde torso voor elkaar krijgt!

Jetze Plat is fulltime handbiker én paratriatleet. Sport heeft hem behalve wereldtitels en paralympische medailles veel gebracht. "Door te sporten word je zowel fysiek als mentaal sterker. Dat hoeft niet op topsportniveau."

Jetze is in zowel het handbiken als paratriatlon op het hoogste niveau actief. Tijdens de Paralympische Spelen in Rio 2016 stond hij in beide sporten op het podium: goud in de paratriatlon en brons in het handbiken. We spreken hem via Skype vanuit Zuid-Afrika, waar hij in de wegrit en de tijdrit wereldkampioen werd.

"Ik ben begonnen met handbiken toen ik 12 jaar oud was. Ik ben geboren met mindere benen: links missen mijn kniebanden en heb ik een verkort bovenbeen.  Rechts heb ik een prothese. Daardoor kon ik niet op een normale fiets rijden. “Waarom doe je niet eens een wedstrijdje?”, zei de eigenaar van de winkel waar we mijn eerste handbike kochten.”Dat vond Jetze gelijk zo leuk. Sindsdien werd hij elk jaar beter en beter.”

Zijn handbike zorgde ondertussen ook voor meer vrijheid en zelfvertrouwen. "Ik kon nu makkelijk zelf naar vriendjes en naar school rijden. Ik was veel minder afhankelijk van anderen." Doordat hij van jongs af aan met zijn handbike reed, werden zijn armspieren sterker. "Ik denk dat mijn armen door de handbike een deel hebben gecompenseerd van wat mijn benen niet kunnen."

Die sterkere armen kwamen Jetze ook goed van pas bij het zwemonderdeel in de triatlon. Hij zwom al langer om als afwisseling meerdere spieren te trainen. In 2009 deed hij voor het eerst mee met een korte triatlon tussen valide sporters. Toen in 2013 bekend werd dat bij de Spelen in Rio 2016 triatlon paralympisch werd, ging Jetze het handbiken met paratriatlon combineren.

Het wheelen, het laatste onderdeel van de triatlon, moest Jetze nog leren. De techniek van het wheelen is anders dan bij het handbiken, legt hij uit. "Bij de handbike heb ik handvatten vast en trap ik met mijn handen zoals bij een fiets. Met de wheeler sla je direct met je handen tegen een hoepel op de wielen. Dat is veel technischer." Na ruim een jaar veel trainen had hij die techniek in de vingers.

Het is volgens Jetze, die ambassadeur is van het Fonds Gehandicaptensport, belangrijk voor sporters met een beperking om vooral veel verschillende sporten uit te proberen. "Op die manier kun je ook ontdekken welke sport je leuk vindt. Als je dat helder hebt kun je gaan nadenken over hoe je dat gaat regelen. Moet je bijvoorbeeld een handbike aanschaffen of kun je die lenen? Er zijn nu heel veel mogelijkheden om sporten uit te proberen. Daar zou ik echt gebruik van maken. Als je een sport hebt gevonden die je leuk vindt gdan heb je daar echt profijt van: zowel fysiek als mentaal word je sterker. En dat kan ook gewoon met twee keer sporten per week."

Komend weekeinde start Jetze in Rotterdam op het WK Paratriatlon, waar hij zijn wereldtitel verdedigt. Zijn focus ligt op nóg een groter doel dit najaar: de Ironman Hawaii (3,8 km zwemmen, 180 km handbiken en 42 km wheelen). "Ik moet nog iets meer een dieseltje worden de komende tijd."