Vivian wordt graag gezien in haar rolstoel. Maar staren is nou ook weer niet nodig.

Vivian van Leeuwen (23) is docent Nederlands in opleiding en heeft een zeldzame darmziekte met chronische vermoeidheid, doofheid, slechtziendheid en rolstoelafhankelijkheid tot gevolg.

Het staat met stip op 1 op alle ‘dit is herkenbaar voor rolstoelers’-lijstjes: aangestaard worden op straat. Of het nou kinderen zijn of volwassenen die door jouw aanwezigheid even hun eigen gedoe lijken te vergeten, altijd weer zie je de blikken waarin te lezen valt dat ze zich afvragen wat je mankeert. Altijd weer zijn er de mensen die zelfs zó lang blijven staren dat je op je tong moet bijten om niet te vragen of ze een foto willen maken. Toch is dat de laatste jaren wel minder geworden: af en toe valt het me juist op dat er zo wéinig naar me gekeken wordt. De mindset van mensen ten aanzien van mensen met een handicap is veranderd.

Vroeger kwamen mensen wel eens naar mijn moeder toe om te vragen wat ik had en of het nog ‘goed kon komen’. Kinderen wezen met vingertjes. Ging ik naar de dierentuin, dan was ik zelf het interessantste dier. Een uitje naar een pretpark betekende dat ik zelf de grootste attractie was. Ik haalde altijd maar gewoon mijn schouders op, maar als tiener begon ik me eraan te ergeren. Hallo, dacht ik dan, het is maar gewoon een rolstoel hoor!

Maar de laatste jaren is dat veel en veel minder. Misschien komt het doordat ik er nu uitzie als een volwassene en mensen het minder zielig vinden voor een volwassene, of misschien zijn er tegenwoordig meer mensen met een beperking en is het dus ‘normaler’ geworden om zulke mensen tegen te komen.

Ik ben er in ieder geval wel blij mee: het is heerlijk om op mijn hogeschool rond te kunnen rijden zonder dat er om de haverklap naar me wordt gestaard of ik medelijdende blikken krijg toegezonden. Het is fijn om ergens met mijn rollator naartoe te gaan zonder dat mensen me nastaren: het vergroot mijn zelfvertrouwen. Vroeger vond ik het vervelender om nagekeken te worden, omdat het overduidelijk door de rolstoel kwam, en wilde ik daar ook liever niet de aandacht op vestigen omdat het me echt zo’n gevoel gaf van ‘kijk mij eens gehandicapt zijn’. Maar tegenwoordig wil ik gewoon uitstralen dat ik my own person ben en dat mijn beperking bij mij hoort, maar dat er ook nog véél meer is. Dat is ook de reden dat ik tegenwoordig veel vaker met mijn elektrische rolstoel of rollator erop uitga en dat ik het niet meer eng vind om in mijn rolstoel te dansen als die gelegenheid zich voordoet. Ik maal niet meer om wat andere mensen denken als ze mij zien, ik doe gewoon lekker wat ik wil. Kijk maar naar me als je wilt, denk ik dan. Ik ben het ook best waard om naar te kijken.