Paul zit in een rolstoel en haalde zijn zwarte band karate

Paul Brailer (44) is geboren met spina bifida. Hij gebruikt een rolstoel en beugels met krukken. Nadat hij altijd te horen heeft gekregen dat hij ‘dingen toch niet kon’, heeft hij nu besloten dat hij dingen wél kan.

‘Ik ben opgegroeid in Ohio in de jaren ’70. Iedereen die in die tijd werd geboren met een beperking, daar werd van verondersteld dat je mentaal ook wel niet helemaal in orde zou zijn. Ik werd daarom dus in het speciaal onderwijs geplaatst, met kinderen die ofwel een fysieke of een mentale beperking hadden. We konden dus niet sneller leren dat de langzaamste leerling. We maakte chocola, we plakten labels op krijtjes voor een sociale werkplaats. Dat was zo’n beetje alles wat ik op school leerde.

Tot mijn 35ste heb ik te horen gekregen dat ik niets zou kunnen en niks zou doen in mijn leven. Als dat maar vaak genoeg tegen je gezegd wordt, dan geloof je dat. Totdat vrienden van mij, die ook spina bifida hadden, vlak achter elkaar overleden. Vanaf toen ben ik me af gaan vragen: wat kan ik eigenlijk wél? Wat kan ik doen om actief en gezond te zijn, met de beperking die ik heb?

Dus wat deed ik: ik werkte aan mijn lichamelijke conditie door aan beweging te doen en ik koos ervoor om gezonder te eten. Toen een vriend met een lichamelijke beperking werd overvallen op straat, vroeg ik me af: wat kan ik doen om mijzelf te verdedigen, als mij zoiets zou overkomen?

Niet veel later liep ik een vrouw tegen het lijf die een t-shirt droeg met de tekst: de kunst van karate. ‘Ik ben gek op Bruce Lee’, zei ik tegen haar, en zo begon ons gesprek. Ze nodigde me uit om eens langs te komen bij de karateschool waar zij lid was. Ik wist niet wat ik hoorde! Zij zei dit tegen een man die altijd was verteld dat hij niks zou kunnen en niks zou doen.

Ik schreef me in voor een les en ik ging. We deden push-ups, deelden stoten uit en rolden over de vloer. Drie en een half jaar later was ik de eerste persoon met een handicap die zijn zwarte band in ontvangst kon nemen. Maar voordat ik dat bereikte, heb ik een paar keer op het punt gestaan om te stoppen met karate. De eerste keer was toen ik nog maar net was begonnen. ‘Je kracht komt uit je heupen’, zei de docent tegen ons. Ik dacht: ik zit in een rolstoel. Ik heb spina bifida. Met geen mogelijkheid zou ik een plank in stukken kunnen breken door de kracht uit mijn heupen te halen. Ik was klaar hier, concludeerde ik. Eén van zwarte band leerlingen zei tegen me: ‘Paul, we verzinnen er wel wat op.’ Ik moest uit zien te vogelen hoe ik een plank kon breken door de kracht uit mijn bovenlichaam te halen. Dat is me gelukt.

De kunst van karate wordt ook wel taekwondo genoemd. In het Koreaans betekent dat  ‘de weg van de hand en voet. Ik haalde het woord ‘voet’, oftewel ‘kwon’ eraf, en verving dat voor ‘crip’, als in ‘kreupel’. Criptaedo dus! Je moet een beetje zelfspot hebben, vind ik. Als je dat niet hebt, dan voel je je pas echt ellendig.

Het zelfverdedigen is me wel eens van pas gekomen. Een keer werd ik door een jongere achterna gezeten omdat hij mijn tas wilde hebben. Ik pakte hem bij zijn arm en draaide zijn elleboog uit de kom. Hij schreeuwde en rende vervolgens hard weg. Vaak zeg ik lachend dat hij is verslagen door een Kreupele. Iemand in een rolstoel kan zich nou eenmaal minder snel uit de voeten maken dan iemand die kan rennen. Mensen met een beperking kunnen niet vluchten. Ze kunnen wel leren vechten. En ‘Criptaedo’ is daardoor goed voor je zelfvertrouwen. Echt, mensen zijn zo onder de indruk als iemand een plank door midden slaat. Terwijl iedereen een plank door midden kan slaan! Als je er maar goed en geduldig voor traint. Tegen alle dertigers en veertigers die, net als mijzelf, is geleerd dat ze niks kunnen, zeg ik: ja, je kunt het wel. Het is een kwestie van zelfvertrouwen. Laat niemand je zeggen dat je iets niet kan.’

Bron: wheel-life