Dayenne leeft met een half hart en is verslaafd aan wielrennen: "Maar nu is het even uit tussen mij en mijn fiets"

Dayenne Zwaagman (35) heeft van haar sport haar passie gemaakt om iedereen met een ziekte te motiveren uit het leven te halen wat erin zit. Ze leeft met een half hart en hield met wielrennen en hardlopen haar levensduur op peil. Maar nu even niet.

Elke keer als Dayenne haar racefiets ziet staan in de gang – een rode Gitane - krijgt ze een raar gevoel. Haat. Wrok. Maar ook liefde. 'Die moet ik zo snel mogelijk verkopen', denkt ze dan. 'Ik wil ‘m niet meer zien.' Een vriendin van haar heeft juist een heel ander plan in gedachten. De fiets ophangen in de woonkamer bijvoorbeeld, als kunst.

Het is even uit tussen Dayenne en haar Gitane. Ze mag wel bewegen en sporten van de artsen, maar niet zo intensief zoals ze eerder gewend was. Haar lichaam trekt dat niet en liet dat vlak voor kerst duidelijk merken. Sindsdien houdt de racer in Dayenne een winterslaap. Noodzakelijk. Totdat de nieuwe medicatie is aangeslagen en haar lichaam weer enigszins is bijgekomen.

Eigenlijk bestaat haar leven al 35 jaar lang uit ‘proefkonijnen’. Van het ene naar het andere onderzoek gaan. Dat doet ze met twee redenen: haar eigen gezondheid, en haar stichting waarmee ze geld probeert binnen te halen voor onderzoek naar aangeboren hartaandoeningen. Dayenne werd geboren met één werkende hartkamer, in plaats van de gebruikelijke twee. Ze was amper zes weken oud toen ze voor het eerst werd geopereerd en een jaar later volgde al operatie nummer twee. Toen ze vijf werd, onderging ze haar eerste openhartoperatie. Die sloeg niet direct aan, maar toen het grootste gevaar was geweken, kon ze eindelijk het leven tegemoet. Met een heel groot vraagteken boven haar hoofd, dat wel. Een leven dat neerkomt op gokken, hopen en vooruitkomen op heel veel mentale kracht.

Ook nu hoopt ze dat ze straks weer mag op haar rode Gitane. Net als in haar goede tijd. Ze haalde gemiddelden van zo’n 22 kilometer per uur. En trapte op een dag zo zeventig kilometer weg. ‘Dat is natuurlijk peanuts voor de echte wielrenners. Maar voor mij was het een wereldprestatie. Vooral als je weet dat ik het afgelopen jaar misschien maar vier of vijf keer op de fiets zat en dan niet verder kwam dan dertig kilometer. Het ging gewoon niet meer.’ In haar achterhoofd houdt ze er serieus rekening mee dat die ‘wereldprestaties’ er voor haar straks niet meer in zitten. Dan hangt ze de rode Gitane aan de wilgen. Want voor een gemiddelde van tien kilometer per uur trekt ze haar wielertenue niet meer aan. No way. En komt er dus een einde aan een passie. Die ontstond toen ze revalideerde van de laatste update aan haar hart, vier jaar geleden. De artsen haalden toen de rechterboezem, die eigenlijk werk voor twee deed, weg. Sindsdien leeft ze met een half hart. Ze kwam er weer bovenop dankzij de racefiets. Tijdens de revalidatie nodigde een vriend haar uit voor een toertocht op de racefiets van zijn zus. Ze fietsten gelijk veertig kilometer. Wauw, dacht ze. Sporten is geen moetje meer, het is gewoon lekker. ‘Fietsen werd mijn levensdoel. Alles stond in het teken van de racefiets. Van slapen tot eten. Ik kocht mijn eigen racefiets en zat twee tot drie keer in de week op de weg.’

‘Vervolgens ging ik zelfs schaatsen. Ik had nog nooit op noren gestaan. Vier maanden later reed ik in Oostenrijk op de Weissensee. Ik deed het niet met de allerbeste techniek, maar ik deed het. En ook dit was fantastisch.’ Dit doet sport dus met je, dacht ze. Ook als ze weer eens de prijs moest betalen voor haar ‘decompensatie’. Dan lag ze knock-out op de bank of in bed en moest ze soms een week lang herstellen. Dan nog dacht ze terug aan haar gevoel op de fiets. ‘Die vrijheid, de wind door mijn haren. De tranen liepen regelmatig over mijn wangen van geluk. Ik hoop dat ik dat gevoel ooit weer terugkrijg. Maar dan wel graag zonder die enorme knock-outs.’

‘Ik zal altijd blijven bewegen, op welke manier dan ook. Dan maar op een e-bike, hoewel ik dat idee alleen al echt verschrikkelijk vindt. En ja, het is vooral een kwestie van accepteren. Misschien kijk ik dan ook weer wat trotser en liefdevoller naar mijn rode Gitane. Beter dan dat ik hem verafschuw omdat ik zo vaak door hem kotsend boven de pot hing. Daar kan die fiets natuurlijk niets aan doen. Ik was het zelf die de lat zo hoog legde. Misschien moet ik toch maar de raad van mijn vriendin opvolgen en een mooi plaatsje in mijn huiskamer zoeken waar ik mijn racefiets kan ophangen. Als eerbetoon. Dan kan ik er nog met weemoed, maar ook met een goed gevoel aan terug denken. Zo van: dit is geweest. Heb ik tóch maar mooi gedaan.’

Ook voor jou is er een geschikte sport die je leuk vindt, waarbij je aan je conditie en je gezondheid werkt én waarbij je een hoop gezelligheid vindt met mede-sporters. Benieuwd welke sportverenigingen er bij jou in de buurt zijn voor een proefles of lidmaatschap? klik hier