Deborah (16) heeft reuma: “Tijdens het zwemmen voel ik me vrij”

Deborah Visser (jeugdreuma) is dol op sport en vooral op zwemmen. En ze is de eerste student met een beperking die het geschopt heeft tot de Sportacademie. Haar missie: sportdocent worden voor kinderen met een handicap.

Een leven zonder pijn kan Deborah zich niet eens voorstellen. Ze was pas anderhalf jaar toen er jeugdreuma bij haar geconstateerd werd. Als baby heeft ze veel gehuild. Nu niet meer. “Ik ben niet zo van het huilen.” Maar wat ze wel moeilijk vindt, is naar haar lichaam te luisteren als het ‘ho’ zegt. Het liefst gaat Deborah door met datgene wat ze het allerleukste vindt: sporten. Haar talent, haar enthousiasme en haar doorzettingsvermogen brachten haar als eerste student met een beperking op de Sportacademie. Want Deborah heeft een heel helder doel voor ogen: ze wil sportdocent worden voor kinderen met een beperking. Omdat ze weet hoe moeilijk het kan zijn om je sport te vinden als je lichaam niet altijd kan of doet wat jij wilt.

“Ik baalde als klein meisje als ik andere kinderen op een trampoline zag springen. Dat wilde ik ook! Behalve een uurtje gym in de week op school deed ik niet aan sport. Mijn spieren hadden een sterke achterstand ten opzichte van andere kinderen. Dat veranderde toen ik ging zwemmen. Mijn vader heeft vroeger veel gezwommen. “Probeer het eens”, zei hij. Dat wilde ik nooit. Het leek me saai, baantjes trekken. Totdat ik het een keer probeerde. Ik was gelijk verkocht! Tijdens het zwemmen gooi ik al mijn energie eruit. In het water ben ik gewichtsloos en voel ik me vrij.”

Maar bij gewoon lekker zwemmen bleef het niet. Deborah werd geselecteerd voor de wedstrijdselectie en won brons en zilver op de Nederlandse Junioren & Jeugd Kampioenschappen. Dat smaakte naar meer! Dat ze gediskwalificeerd werd voor een regulier team, omdat ze vanwege haar reuma de zwemslagen niet helemaal correct uit kan voeren, was een domper. “Ik wilde niet het stempel Paralympisch krijgen. Ik wil niet anders gezien worden. Totdat ik zag dat andere vrienden met een beperking juist laten zien wat ze in huis hebben, door in een Paralympisch team te zwemmen. Dat doe ik nu ook, omdat ik geclassificeerd ben. Mooi om te beseffen, dat iets wat je eerst als negatief beschouwt, juist heel positief kan uitpakken.”

Toch blijft het lastig voor Deborah om haar beperkingen te accepteren. Het is niet zozeer haar omgeving die er een probleem mee heeft, het is meer dat zijzelf het moeilijk vindt. “Op de Sportacademie doe ik met alles mee, tenzij het echt niet gaat. Vaak ga ik toch door. Gewoon omdat ik sporten zo leuk vind. Nu leer ik om even een time-out te nemen van een kwartiertje. De school rekent me niet af op praktijkvakken. Als iets niet gaat, dan gaat het niet en daar krijg ik daar geen onvoldoende voor.”

En soms gaat iets echt even niet. Zoals vorige zomer, toen de pijn in haar lichaam zo heftig was dat Deborah tijdelijk in een rolstoel zat. “Mijn vrienden kennen mij niet in een rolstoel. Ik wilde ze eigenlijk ook niet onder ogen komen. Niet omdat ik mezelf zielig vind, ik was vooral bang dat zij me zielig zouden vinden. Dus wimpelde ik ze af met smoesjes, dat ik geen tijd had om af te spreken. Totdat ik een vriendin tegenkwam in de stad. Zij maakte van die rolstoel geen enkel punt. Wekenlang had ik me druk gemaakt om niets. Ook over mijn opleiding. Straks ga ik naar de Sportacademie, en dan kom ik daar aan in een rolstoel, dacht ik. Gelukkig ging het tegen die tijd beter dankzij nieuwe medicijnen. Nog steeds heb ik weleens een rolstoel nodig als ik lange afstanden moet lopen. Maar eigenlijk loop ik liever mank, dan dat ik in dat ding ga zitten. Ik zie mensen kijken en zich afvragen waarom ik in een rolstoel zit. Je ziet verder niks aan me: ik zit niet in het gips en ik mis geen been. Soms vragen ze me aan me wat er is. Ook dat vind ik niet fijn. Mensen kunnen er vanuit gaan dat niemand voor z’n lol in een rolstoel gaat zitten.”

Sporten maakt dat Deborah zich sterker voelt. Zowel lichamelijk als mentaal. “Als je reuma hebt is het sowieso goed om te blijven bewegen, anders worden je gewrichten stijf en nog pijnlijker. Soms ga je er al bij voorbaat van uit dat je iets niet kunt omdat je een beperking hebt. Ik ken een meisje dat halfzijdig verlamd is, die net als ik het zwemmen ontdekte en nu ook aan kickboksen doet. Je moet gewoon dingen uitproberen. Er is altijd wel iets te vinden! Voor iedereen, wat je beperking ook is.”

Ook voor jou is er een geschikte sport die je leuk vindt, waarbij je aan je conditie en je gezondheid werkt én waarbij je een hoop gezelligheid vindt met mede-sporters. Benieuwd welke sportverenigingen er bij jou in de buurt zijn voor een proefles of lidmaatschap? Klik hier