Vivian (23, meervoudig beperkt) wil meer ondertiteling bij online video’s

Vivian van Leeuwen (23) is docent Nederlands in opleiding en heeft een zeldzame darmziekte met chronische vermoeidheid, doofheid, slechtziendheid en rolstoelafhankelijkheid tot gevolg. Die doofheid maakt het voor haar frustrerend als er geen ondertiteling beschikbaar is bij televisieprogramma’s, maar ook op het gebied van online video’s valt er volgens haar nog wel iets te verbeteren.

De ondertiteling bij Nederlandstalige televisieprogramma’s is lang één van mijn grootste stokpaardjes geweest. Het is namelijk ontzettend irritant voor iemand die doof of slechthorend is wanneer de ondertiteling bij je favoriete serie of praatprogramma plots wegvalt of niet werkt: dan blijft er van een ontspannen televisieavondje weinig over. Gelukkig doen de Nederlandse zenders het tegenwoordig aardig goed: ook live-uitzendingen worden steeds beter ondertiteld. Zelfs Netflix biedt ondertiteling bij de Nederlandse films standaard aan. Superfijn natuurlijk, want het maakt televisie kijken een stuk inclusiever en dat zie ik graag.

Maar de mediawereld verandert. Online video’s worden steeds populairder: Facebook lijkt soms wel het nieuwe YouTube met alle nieuwsvideo’s, online talkshows, clips uit series en films, interviews en andere lifestylefilmpjes. En YouTube blijft evenmin achter, want daar verschijnen soms hele documentaires op. Ik vind dat best leuk: het zorgt ervoor dat je content tegenkomt die compleet nieuw voor je is en die een fijne dosis infotainment of entertainment kan bieden. Lekker even een paar van die video’s kijken tijdens een werkpauze bevalt best goed.

Tenminste… als die video’s ondertiteld zijn. Want ja: ook wij slechthorende mensen kijken graag online filmpjes, en willen graag genieten van inspirerende mensen of lachwekkende situaties. En wij willen dus héél graag dat die video’s met ondertiteling komen. En dan niet automatisch gegenereerd, want dat slaat behoorlijk vaak de plank mis… nee, we willen échte ondertiteling. Dúidelijke ondertiteling waar iemand aandacht aan heeft besteed. Het liefst lekker groot, zodat het goed leesbaar is.

Soms gaat dat best goed: regelmatig kom ik video’s tegen waar de ondertiteling al standaard erbij is gemaakt, of waar ik die met een druk op de knop kan inschakelen. Geweldig vind ik dat: het betekent dat er echt iemand heeft nagedacht over dat ook slechthorende mensen deze content wellicht tof zouden kunnen vinden, maar dat ze dan wel de kans moeten krijgen om ervan te genieten. Maar heel vaak… heel vaak is het er niet. Of het is alleen automatisch gegenereerd. En dan rol ik gefrustreerd met mijn ogen en moet ik tot tien tellen: waarom is het er niet, verdorie?!

Is dat een verwende reactie? Ja, misschien wel. Maar ik vind het niet meer dan normaal dat er over na wordt gedacht. Tuurlijk, voor sommige mensen leidt de ondertiteling misschien af, maar vaak kun je het dan gewoon uitzetten. Begrijp me niet verkeerd: ik vind het super dat er meer mee wordt gedaan, maar het mag van mij nog véél meer regel worden in plaats van uitzondering. Het mag van mij een criterium worden op de checklist, een hokje dat afgevinkt moet worden voordat de video online kan. Want ook wij slechthorenden willen graag meegenieten van die fantastische mediawereld.